του Αντώνη Νταβανέλου 

 

«Προοδευτική» παράταξη εναντίον «δεξιάς παλινόρθωσης»;

Η κυ­βέρ­νη­ση Τσί­πρα ετοι­μά­ζε­ται για την επερ­χό­με­νη πο­λι­τι­κή και εκλο­γι­κή ανα­μέ­τρη­ση, προ­σπα­θώ­ντας να πα­ρου­σια­στεί ως η ηγε­τι­κή δύ­να­μη μιας ευ­ρύ­τε­ρης «προ­ο­δευ­τι­κής» πα­ρά­τα­ξης που θα αντι­στέ­κε­ται, τάχα, στην προ­ο­πτι­κή της «πα­λι­νόρ­θω­σης της Δε­ξιάς» και τον κίν­δυ­νο της ενί­σχυ­σης της ακρο­δε­ξιάς. Σε αυτό το πλαί­σιο, έχουν επα­νέλ­θει στο λε­ξι­λό­γιο της κυ­βερ­νη­τι­κής δη­μα­γω­γί­ας συν­θή­μα­τα όπως η αντί­στα­ση στο νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμό, στον εθνι­κι­σμό και στο ρα­τσι­σμό.

Όμως η πραγ­μα­τι­κή κοι­νω­νι­κή εμπει­ρία είναι σε πλήρη αντί­φα­ση με τους κυ­βερ­νη­τι­κούς ισχυ­ρι­σμούς.

Οι­κο­νο­μία

Στα χρό­νια της κυ­βέρ­νη­σης Τσί­πρα ο μέσος πραγ­μα­τι­κός ερ­γα­τι­κός μι­σθός συ­νέ­χι­σε να μειώ­νε­ται (κατά το ILO, το 2017 η Ελ­λά­δα ανα­δεί­χθη­κε «πρω­τα­θλή­τρια» στη μεί­ω­ση της συ­νο­λι­κής μάζας του ερ­γα­τι­κού μι­σθού με­τα­ξύ των χω­ρών-με­λών της ΕΕ, με μεί­ω­ση 3,5%…), η ελα­στι­κή απα­σχό­λη­ση συ­νέ­χι­σε να αυ­ξά­νε­ται σε βάρος της πλή­ρους και στα­θε­ρής ερ­γα­σί­ας, οι ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις επι­τα­χύν­θη­καν και κυ­ρί­ως κα­θα­γιά­ζο­νται πλέον, ακόμα και από τα χείλη του πρω­θυ­πουρ­γού, ως το βα­σι­κό «ερ­γα­λείο» προ­σέλ­κυ­σης ξένων επεν­δύ­σε­ων (το σχέ­διο Gr-Invest) που θε­ω­ρεί­ται ως ο βα­σι­κός μο­χλός για μια κά­ποια «ανά­πτυ­ξη». Η πο­λι­τι­κή του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, όπως και της ευ­ρω­παϊ­κής κε­ντρο­α­ρι­στε­ράς στην οποία εντάσ­σει πλέον τον εαυτό του και το κόμμα του ο κ. Τσί­πρας, δεν έχει καμιά πραγ­μα­τι­κή σχέση με το κα­θή­κον της αντί­στα­σης στις νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρες αντι­με­ταρ­ρυθ­μί­σεις.

Ανά­λο­γη είναι η σκλη­ρή πραγ­μα­τι­κό­τη­τα και στα άλλα μέ­τω­πα που ανα­δει­κνύ­ει η κυ­βερ­νη­τι­κή προ­πα­γάν­δα.

Η προ­σπά­θεια να κα­το­χυ­ρω­θεί το ελ­λη­νι­κό κρά­τος ως ο βα­σι­κός local partner του δυ­τι­κού ιμπε­ρια­λι­σμού και ει­δι­κό­τε­ρα των ΗΠΑ του Ντό­ναλντ Τραμπ, δεν έχει καμιά σχέση με το κα­θή­κον αντί­στα­σης στον εθνι­κι­σμό. Η συ­γκυ­ρία έχει πολ­λές ει­δή­σεις που φω­τί­ζουν ιδιαί­τε­ρα αυτόν τον ισχυ­ρι­σμό:

Εθνι­κι­στι­κή πο­λι­τι­κή

Την επαύ­ριο της συμ­φω­νί­ας των Πρε­σπών, έχουν αρ­χί­σει οι «συ­γκε­κρι­με­νο­ποι­ή­σεις» που θα φέ­ρουν στο φως την πραγ­μα­τι­κή πο­λι­τι­κή της κυ­βέρ­νη­σης στη Βαλ­κά­νια. Η «διαρ­ροή» της εί­δη­σης ότι η ελ­λη­νι­κή πο­λε­μι­κή αε­ρο­πο­ρία θα ανα­λά­βει επι­σή­μως τη στρα­τιω­τι­κή «προ­στα­σία» του FIR της Βό­ρειας Μα­κε­δο­νί­ας, δεί­χνει την πρό­θε­ση της με­τα­τρο­πής της γει­το­νι­κής χώρας σε «προ­τε­κτο­ρά­το» του ελ­λη­νι­κού κα­πι­τα­λι­σμού, υπό την γε­νι­κό­τε­ρη αι­γί­δα, ασφα­λώς, του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ. Η εξέ­λι­ξη αυτή ξε­δο­ντιά­ζει πλή­ρως την κρι­τι­κή όσων απέρ­ρι­ψαν τη συμ­φω­νία των Πρε­σπών από τη σκο­πιά των κιν­δύ­νων «αλυ­τρω­τι­σμού» των γει­τό­νων μας, ακυ­ρώ­νει πλή­ρως τις κρι­τι­κές στους Τσί­πρα-Κο­τζιά από τη σκο­πιά της «εθνι­κής μειο­δο­σί­ας», αλλά δεν ακυ­ρώ­νει κα­θό­λου τον κίν­δυ­νο ενί­σχυ­σης του ρεύ­μα­τος του εθνι­κι­σμού στο εσω­τε­ρι­κό της ελ­λη­νι­κής κοι­νω­νί­ας: η ιστο­ρία στα Βαλ­κά­νια λέει ότι σε ανά­λο­γες «στιγ­μές» –όταν χτι­ζό­ντου­σαν πο­λι­τι­κές με στόχο να «αρ­πά­ξου­με τις ευ­και­ρί­ες» σε βάρος των άλλων– κο­ρυ­φώ­θη­καν οι εθνι­κι­σμοί και οι πο­λε­μι­κοί κίν­δυ­νοι με­τα­ξύ των λαών.

Την ίδια στιγ­μή οι εξε­λί­ξεις στην ανα­το­λι­κή Με­σό­γειο είναι ακόμα πιο ανη­συ­χη­τι­κές.

Στις 20 Μάρτη συ­γκα­λεί­ται στην Ιε­ρου­σα­λήμ η «τρι­με­ρής» (Ελ­λά­δα-Κύ­προς-Ισ­ρα­ήλ), με στόχο την επί­ση­μη δια­κή­ρυ­ξη του δι­πλω­μα­τι­κού-στρα­τιω­τι­κού «άξονα» με­τα­ξύ των τριών χωρών και τη δρο­μο­λό­γη­ση των απο­φά­σε­ων για τον αγωγό East Med, ενός φα­ρα­ω­νι­κού έργου με στόχο τη με­τα­φο­ρά του φυ­σι­κού αε­ρί­ου της ανα­το­λι­κής Με­σο­γεί­ου στην Ευ­ρώ­πη, που προ­ϋ­πο­θέ­τει την αδια­τά­ρα­κτη «γε­ω­γρα­φι­κή συ­νέ­χεια» των ΑΟΖ με­τα­ξύ του Ισ­ρα­ήλ, της Κύ­πρου και της Ελ­λά­δας.

Η συ­νά­ντη­ση τέ­θη­κε επι­σή­μως υπό την προ­στα­σία των ΗΠΑ, με τη συμ­με­το­χή σε αυτήν του υπουρ­γού Εξω­τε­ρι­κών του Τραμπ, Μάικ Πο­μπέο. Κατά τον Μ. Ιγνα­τί­ου (ένα δη­μο­σιο­γρά­φο «καλά πλη­ρο­φο­ρη­μέ­νο», για να το πούμε κομψά, για την αμε­ρι­κα­νι­κή πο­λι­τι­κή):

«Η συμ­με­το­χή της Αμε­ρι­κής στη συ­νά­ντη­ση, “τρεις συν ένας”, όπως τη χα­ρα­κτή­ρι­σαν, ξε­περ­νά όλα τα… όνει­ρα των Ελ­λή­νων και Κυ­πρί­ων δι­πλω­μα­τών. Τα εύ­ση­μα ανή­κουν στον πρώην υπουρ­γό Εξω­τε­ρι­κών Ν. Κο­τζιά, στον νυν υπ.Εξ. Γ. Κα­τρού­γκα­λο… που είχαν σύμ­μα­χο τον πρώην υπ.Εξ. του Τραμπ, τον Γόνες Μί­τσελ».

Σχε­δόν ταυ­τό­χρο­να, η κυ­βέρ­νη­ση της Κύ­πρου (με την υπο­στή­ρι­ξη της Αθή­νας) ανα­κοί­νω­σε τη συμ­φω­νία με την κυ­βέρ­νη­ση Μα­κρόν, μέσω της οποί­ας δη­μιουρ­γεί­ται στο κυ­πρια­κό έδα­φος μό­νι­μη ναυ­τι­κή βάση για τον πο­λε­μι­κό στόλο της Γαλ­λί­ας. Βλέ­πε­τε, εκτός της Exxon Mobil, και η «γαλ­λι­κή» Total σκο­πεύ­ει να δρα­στη­ριο­ποι­η­θεί στην πε­ριο­χή επί μα­κρόν. Δεν είναι τυ­χαίο, άλ­λω­στε, ότι η κυ­βέρ­νη­ση Τσί­πρα δια­πραγ­μα­τεύ­ε­ται την αγορά υπερ­σύγ­χρο­νων πο­λε­μι­κών πλοί­ων από τη Γαλ­λία…

Αυτή η ανα­βάθ­μι­ση της ελ­λη­νι­κής δι­πλω­μα­τί­ας σε «στρα­τη­γι­κή δύ­να­μη σε επί­πε­δο ανα­το­λι­κής Με­σο­γεί­ου» οδή­γη­σε στη γε­μά­τη αυ­το­πε­ποί­θη­ση δή­λω­ση του Ν. Κο­τζιά ότι δεν χρειά­ζε­ται να εί­μα­στε «μο­να­χο­φά­η­δες». Ο αρ­χι­τέ­κτο­νας αυτής της επε­κτα­τι­κής πο­λι­τι­κής γνω­ρί­ζει ότι, αφού κα­τα­γρα­φούν τα «νέα δε­δο­μέ­να» (με την υπο­στή­ρι­ξη των ΗΠΑ και της ΕΕ, αλλά και τη στρα­τιω­τι­κή ισχύ του Ισ­ρα­ήλ), στο τέλος της ημέ­ρας θα πρέ­πει να ανα­γνω­ρι­στούν κά­ποιες πλευ­ρές της πραγ­μα­τι­κό­τη­τας: Δεν είναι δυ­να­τόν «η Τουρ­κία με χι­λιά­δες μίλια ακτές να μην έχει τί­πο­τα στις ΑΟΖ, και το Κα­στε­λό­ρι­ζο να έχει το 100%, να έχει όλη την πε­ριο­χή, δεν είναι έτσι…». Μόνο που όποιος προ­ε­τοι­μά­ζε­ται γι’ αυτή τη «ρύθ­μι­ση» πο­λε­μι­κά (με φρε­γά­τες, «άξο­νες» και διε­θνείς λυ­κο­συμ­μα­χί­ες), δεν πρό­κει­ται να φτά­σει ποτέ σε ει­ρη­νι­κή λύση.

Κρα­τι­κός ρα­τσι­σμός

Τα πράγ­μα­τα είναι, δυ­στυ­χώς, χει­ρό­τε­ρα στο επί­πε­δο της 3ης αιχ­μής της κυ­βερ­νη­τι­κής δη­μα­γω­γί­ας, στην αιχμή περί του ρα­τσι­σμού. Γιατί η κυ­βερ­νη­τι­κή πο­λι­τι­κή (όπως και η αντι­δρα­στι­κή συμ­φω­νία Ελ­λά­δας-ΕΕ-Τουρ­κί­ας για τους πρό­σφυ­γες) είναι η πραγ­μα­τι­κή δύ­να­μη που στρώ­νει το χαλί στα ρα­τσι­στι­κά «επι­χει­ρή­μα­τα».

Αντι­με­τω­πί­ζο­ντας τους πρό­σφυ­γες με συ­νο­ρια­κούς ελέγ­χους, με τη Frontex και με τον εγκλει­σμό τους στα hot spot στα νησιά, καλ­λιερ­γούν το έδα­φος για τη θε­ω­ρία της «ει­σβο­λής». Αρ­νού­με­νοι να δώ­σουν σε 60.000 αδύ­να­μους και τα­λαι­πω­ρη­μέ­νους αν­θρώ­πους χαρ­τιά και νό­μι­μα δι­καιώ­μα­τα, ανοί­γουν τον δρόμο για τις αντι­λή­ψεις που θε­ω­ρούν τους πρό­σφυ­γες «κίν­δυ­νο» ή ακόμα και «απει­λή για την κα­θα­ρό­τη­τα του έθνους». Η βάρ­βα­ρη και αδι­καιο­λό­γη­τη κυ­βερ­νη­τι­κή πο­λι­τι­κή είναι στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα η υλική βάση για την ανά­πτυ­ξη των ρα­τσι­στι­κών αντι­λή­ψε­ων και των πρα­κτι­κών της ακρο­δε­ξιάς.

Σε αυτό το έδα­φος που δη­μιουρ­γούν τα έργα και οι πο­λι­τι­κές της τε­τρα­ε­τούς κυ­βέρ­νη­σης ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ έρ­χε­ται να χτί­σει, απει­λη­τι­κά, την κλι­μά­κω­ση που υπό­σχε­ται ο Κ. Μη­τσο­τά­κης.

Δε­ξιές τομές μέσα σε μνη­μο­νια­κή συ­νέ­χεια

Στο επί­πε­δο της νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης οι­κο­νο­μι­κής και κοι­νω­νι­κής πο­λι­τι­κής, θα πάρει ως δε­δο­μέ­να τη συμ­φω­νία του Τσί­πρα με τους δα­νει­στές, τις δε­σμεύ­σεις της κυ­βέρ­νη­σης ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ για μα­κρό­χρο­νη λι­τό­τη­τα, τα χρο­νο­δια­γράμ­μα­τα για τις ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις και πάνω σε αυτά θα στη­ρί­ξει τη μέ­γι­στη δυ­να­τή «ελευ­θε­ρία» των επι­χει­ρή­σε­ων. Είναι άλ­λω­στε χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό ότι οι βα­σι­κές «τομές» που έχει υπο­σχε­θεί στο κε­φά­λαιο ο αρ­χη­γός της ΝΔ, είναι μια πο­σο­τι­κά με­γα­λύ­τε­ρη από τον Τσί­πρα μεί­ω­ση της φο­ρο­λό­γη­σης των κερ­δών, μια με­γα­λύ­τε­ρη μεί­ω­ση των ερ­γο­δο­τι­κών ει­σφο­ρών, μια τα­χύ­τε­ρη «φι­λε­λευ­θε­ρο­ποί­η­ση» του ασφα­λι­στι­κού, όπως όμως αυτή έχει δρο­μο­λο­γη­θεί από το νόμο Κα­τρού­γκα­λου, και μια τα­χύ­τε­ρη και ιδε­ο­λο­γι­κά πιο συ­μπα­γή προ­ώ­θη­ση των ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σε­ων που ο Τσί­πρας έχει υπο­σχε­θεί στους δα­νει­στές. Είναι φα­νε­ρό ότι πρό­κει­ται για «τομές» μέσα στη «συ­νέ­χεια» της πο­λι­τι­κής που προ­δια­γρά­φει το μνη­μό­νιο 3.

Στο πεδίο της εξω­τε­ρι­κής πο­λι­τι­κής η συ­νέ­χεια θα είναι ακόμα πιο έντο­νη. Η ΝΔ έχει φρο­ντί­σει να υπο­νο­μεύ­σει τις «αντιρ­ρή­σεις» που εξέ­φρα­σε στη συμ­φω­νία των Πρε­σπών, δη­λώ­νο­ντας ότι, από τη στιγ­μή που αυτή ψη­φί­στη­κε στη Βουλή, δεν μπο­ρεί να τεθεί θέμα μη εφαρ­μο­γής της. Στον προ­σα­να­το­λι­σμό προς την ανα­το­λι­κή Με­σό­γειο ου­δέ­πο­τε εξέ­φρα­σε αντιρ­ρή­σεις, άλ­λω­στε ο «άξο­νας» με το Ισ­ρα­ήλ άρ­χι­σε να οι­κο­δο­μεί­ται επί κυ­βερ­νή­σε­ων Σα­μα­ρά. Δεν είναι εύ­κο­λο να φα­ντα­στού­με στο υπουρ­γείο Εξω­τε­ρι­κών κά­ποιον πιο φι­λο­α­με­ρι­κα­νό από τον Ν. Κο­τζιά, ή στο υπουρ­γείο Εθνι­κής Άμυ­νας κά­ποιον πιο φι­λο­μι­λι­τα­ρι­στή και πιο εθνι­κι­στή από τον «κα­τα­δρο­μέα» Απο­στο­λά­κη ή τον προ­κά­το­χό του Π. Καμ­μέ­νο.

Όσο για το ζή­τη­μα του ρα­τσι­σμού, η κα­τά­στα­ση στη Μόρια έχει φτά­σει σε τέ­τοια επί­πε­δα εξα­θλί­ω­σης, που ακόμα και ο Κ. Μη­τσο­τά­κης έχει πε­ρι­θώ­ρια να δη­μα­γω­γεί, κα­τη­γο­ρώ­ντας τον Τσί­πρα για… ρα­τσι­στι­κή αντι­με­τώ­πι­ση των προ­σφύ­γων και για δια­σπά­θι­ση των ευ­ρω­παϊ­κών πόρων βελ­τί­ω­σης της δια­μο­νής τους.

Επί­δι­κο

Αυτά δεν ση­μαί­νουν ότι στην αντι­πα­ρά­θε­ση Τσί­πρα-Μη­τσο­τά­κη δεν υπάρ­χει επί­δι­κο. Η Δεξιά θα επι­χει­ρή­σει να δώσει στην ήττα του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ ευ­ρύ­τε­ρη διά­στα­ση, διά­στα­ση ήττας της Αρι­στε­ρής πο­λι­τι­κής γε­νι­κά, διά­στα­ση ήττας του ερ­γα­τι­κού και λαϊ­κού κι­νή­μα­τος, αξιο­ποιώ­ντας σή­με­ρα την «κω­λο­τού­μπα» του 2015. Ταυ­τό­χρο­να η άνο­δος στην κυ­βερ­νη­τι­κή εξου­σία των αυ­θε­ντι­κών πο­λι­τι­κών εκ­φρα­στών του νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού, μετά από μια πε­ρί­ο­δο που χα­ρα­κτη­ρί­στη­κε από τη μνη­μο­νια­κή πο­λι­τι­κή του Τσί­πρα, συ­νι­στά έναν πο­λι­τι­κό κίν­δυ­νο που δεν μπο­ρεί να υπο­τι­μη­θεί.

Όμως όλα τα πα­ρα­πά­νω ση­μαί­νουν ότι, από τη σκο­πιά των συμ­φε­ρό­ντων των ερ­γα­τι­κών και λαϊ­κών μαζών, το κρί­σι­μο επί­δι­κο είναι η έξο­δος από το δί­πο­λο Τσί­πρα-Μη­τσο­τά­κη. Το χτί­σι­μο, ξανά, μιας μα­ζι­κής πο­λι­τι­κής σε ρήξη και σε πλήρη αντί­θε­ση με το νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμό, τον εθνι­κι­σμό, το ρα­τσι­σμό. Το κρί­σι­μο ερώ­τη­μα, από αυτή τη σκο­πιά, θα είναι η δύ­να­μη και η δυ­να­μι­κή της ρι­ζο­σπα­στι­κής αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κής Αρι­στε­ράς στην πε­ρί­ο­δο που έρ­χε­ται.

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά