Του Μανώλη Κοζαδίνου

Το Σάββατο 2 Μάρτη, για 16η κατά σειρά εβδοµάδα, τα κίτρινα γιλέκα ήταν πάλι στους δρόµους των γαλλικών πόλεων, ενώ για 16η επίσης εβδοµάδα τα κυβερνητικά φερέφωνα της Γαλλίας και οι δηµοσιογραφικοί τους αναµεταδότες διαπιστώνουν την κάµψη και εξάντληση του κινήµατος.

Η απά­ντη­ση της κυ­βέρ­νη­σης Μα­κρόν στις διεκ­δι­κή­σεις που προ­βάλ­λο­νται από τα κί­τρι­να γι­λέ­κα στους δρό­µους, ήταν και πα­ρα­µέ­νει πως οι πο­λι­τι­κές της δεν θα πα­ρεκ­κλί­νουν από το ακραίο νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρο δόγµα, εφό­σον, σύ­µφω­να µε την κυ­βέρ­νη­ση, «αυτό είναι το πρό­γρα­µµα που έχει εγκρί­νει ο λαός στις εκλο­γές». Η απά­ντη­ση αυτή, υπο­στη­ρι­ζό­µε­νη από την από­λυ­τη κυ­ριαρ­χία του Μα­κρόν στο Κοι­νο­βού­λιο, µπο­ρεί να φανεί «αψυ­χο­λό­γη­τη», καθώς το αρ­χι­κό πο­λι­τι­κό κε­φά­λαιο του δήθεν «προ­ο­δευ­τι­κού» Μα­κρόν φυ­λορ­ρο­εί σή­µε­ρα σαν δέ­ντρο στο βοριά. Στην πρα­γµα­τι­κό­τη­τα είναι η µόνη στάση που υπη­ρε­τεί πιστά τα συ­µφέ­ρο­ντα των Γάλ­λων κα­πι­τα­λι­στών, οι οποί­οι, µε την προ­στα­σία των ευ­ρω­παϊ­κών «θε­σµών», προ­σπα­θούν να πα­ρα­µεί­νουν µε­τα­ξύ των πρω­τα­γω­νι­στών του διε­θνούς κα­πι­τα­λι­στι­κού αντα­γω­νι­σµού µε ταυ­τό­χρο­νη δια­τή­ρη­ση των υπερ­κερ­δών τους.

Το φαι­νό­µε­νο του κι­νή­µα­τος των κί­τρι­νων γι­λέ­κων ανα­δει­κνύ­ει τη βα­θύ­τα­τη διά­στα­ση ανά­µε­σα σε µια «εκλε­γµέ­νη» κυ­βέρ­νη­ση και την πλειο­ψη­φία των λαϊ­κών στρω­µά­των, στα πλαί­σια µιας «αντι­προ­σω­πευ­τι­κής» αστι­κής δη­µο­κρα­τί­ας. Η από­κρυ­ψη της δο­µι­κής αντί­θε­σης κυ­βερ­νώ­ντων και λαού είναι ευ­κο­λό­τε­ρη στα πλαί­σια ενός πα­τερ­να­λι­στι­κού κρά­τους, που ανα­δια­νέ­µει µέρος των κερ­δών µε τη µορφή κοι­νω­νι­κών πα­ρο­χών. Στα πλαί­σια της κρί­σης του ση­µε­ρι­νού ευ­ρω­παϊ­κού νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρου κα­πι­τα­λι­σµού, το ψέµα του αστι­σµού έχει πιο κοντά πο­δά­ρια. Το επι­κοι­νω­νια­κό σφυ­ρο­κό­πη­µα από την κυ­ρί­αρ­χη τάξη και τους ελεγ­χό­µε­νους µη­χα­νι­σµούς της δεν έχει στόχο να πεί­σει την κοι­νω­νι­κή πλειο­ψη­φία, αλλά να σκε­πά­σει µε πα­ντα­χό­θεν θό­ρυ­βο οποια­δή­πο­τε από­πει­ρα µη συ­στη­µι­κής έκ­φρα­σης.

Ο «µε­γά­λος διά­λο­γος»

Στα πλαί­σια µιας τέ­τοιας λο­γι­κής εντάσ­σε­ται και ο «µε­γά­λος διά­λο­γος» που επι­νό­η­σε το επι­κοι­νω­νια­κό επι­τε­λείο του Μα­κρόν. Η πλαι­σί­ω­ση που έγινε από την κυ­βέρ­νη­ση, µε υπο­βο­λή ερω­τή­σε­ων που εµπε­ριεί­χαν ήδη τις απα­ντή­σεις, κα­τέ­στη­σε εκ των προ­τέ­ρων έωλη όλη τη δια­δι­κα­σία.

Ου­σια­στι­κός στό­χος του εγ­χει­ρή­µα­τος ήταν να δοθεί στον πρό­ε­δρο Μα­κρόν απε­ριό­ρι­στος τη­λε­ο­πτι­κός χρό­νος. Κε­ντρι­κός οµι­λη­τής σε δε­κά­δες συ­γκε­ντρώ­σεις µε στε­λέ­χη της το­πι­κής αυ­το­διοί­κη­σης, κατά πλειο­ψη­φία προ­σκεί­µε­να στις κυ­ρί­αρ­χες πο­λι­τι­κές, ο Μα­κρόν ορ­γά­νω­σε έναν ατέ­ρµο­να µο­νό­λο­γο µε πα­ρου­σία σε πολ­λές µι­κρές πό­λεις, οι οποί­ες µε­τα­τρέ­πο­νταν για διά­στη­µα µιας µέρας σε πο­λιορ­κη­µέ­να φρού­ρια. Εκ­πρό­σω­ποι του χώρου της αντι­πο­λί­τευ­σης στε­ρή­θη­καν τη δυ­να­τό­τη­τα έκ­φρα­σης. Η διορ­γά­νω­ση αυτής της εκ­στρα­τεί­ας µε έξοδα του κρά­τους σε πε­ρί­ο­δο που θε­ω­ρεί­ται νό­µι­µα προ­ε­κλο­γι­κή, εγεί­ρει προ­βλη­µα­τι­σµό για τον αδιά­βλη­το χα­ρα­κτή­ρα των ευ­ρω­ε­κλο­γών στη Γαλ­λία.

Η στρα­τη­γι­κή της κυ­βέρ­νη­σης Μα­κρόν στη­ρί­ζε­ται στην προσ­δο­κία κό­πω­σης και κά­µψης του κι­νή­µα­τος των κί­τρι­νων γι­λέ­κων µετά από την πο­λύ­µη­νη κι­νη­το­ποί­η­ση και την άγρια κα­τα­στο­λή. Κάµψη όµως δεν φαί­νε­ται να συ­µβαί­νει. Η φι­λο­λο­γία για τον αρι­θµό των δια­δη­λω­τών είναι ανού­σια, καθώς η συ­µµε­το­χή στις κι­νη­το­ποι­ή­σεις και δια­δη­λώ­σεις γί­νε­ται εκ πε­ρι­τρο­πής και η υπο­στή­ρι­ξη από τον πλη­θυ­σµό πα­ρα­µέ­νει στα­θε­ρά σε επί­πε­δα του 60%. Πα­ράλ­λη­λα ο απο­λο­γι­σµός των θυ­µά­των της κρα­τι­κής βίας επι­βα­ρύ­νε­ται διαρ­κώς, µε ελα­φρά τραυ­µα­τί­ες χι­λιά­δες και βαριά τραυ­µα­τί­ες και ανά­πη­ρους δε­κά­δες, ενώ πολ­λές δε­κά­δες κί­τρι­να γι­λέ­κα εκτί­ουν ήδη πο­λύ­µη­νες ποι­νές φυ­λά­κι­σης, µετά από χι­λιά­δες δίκες στις οποί­ες δεν τη­ρή­θη­καν οι στοι­χειώ­δεις νό­µι­µες εγ­γυ­ή­σεις. Η κα­τα­στο­λή χτυ­πά­ει αδιά­κρι­τα ανώ­νυ­µους και επώ­νυ­µους αν­θρώ­πους κάθε ηλι­κί­ας και σω­µα­τι­κής κα­τά­στα­σης.

Αυ­το-ορ­γά­νω­ση

Ένα στοι­χείο που πρέ­πει να το­νι­στεί είναι οι προ­σπά­θειες να στη­θούν λαϊ­κές πρω­το­βά­θµιες και δευ­τε­ρο­βά­θµιες συ­νε­λεύ­σεις. Η λει­τουρ­γία τέ­τοιων σχη­µά­των απαι­τεί την τή­ρη­ση δια­δι­κα­σιών κυ­κλο­φο­ρί­ας του λόγου και συ­ντο­νι­σµού και µα­κρο­πρό­θε­σµη ψυ­χο­λο­γι­κή επέν­δυ­ση. Οι συ­νε­λεύ­σεις αυτές, όπου συ­γκρο­τού­νται, απο­φα­σί­ζουν για τις επό­µε­νες δρά­σεις και συ­ζη­τούν για την προ­τε­ραιό­τη­τα των αι­τη­µά­των. Κύρια αι­τή­µα­τα είναι η φο­ρο­λο­γι­κή δι­καιο­σύ­νη, η αύ­ξη­ση µι­σθών και συ­ντά­ξε­ων, τέλος το δη­µο­ψή­φι­σµα λαϊ­κής πρω­το­βου­λί­ας «επί πάσης ύλης», αί­τη­µα που ενο­χλεί όχι µόνο το πο­λι­τι­κό κα­τε­στη­µέ­νο, αλλά και κο­µµά­τι της «πα­ρα­δο­σια­κής» Αρι­στε­ράς.

Εκεί όπου τέ­τοιες συ­νε­λεύ­σεις δεν έχουν ακόµη στη­θεί, τα ζη­τή­µα­τα που απα­σχο­λούν τα κί­τρι­να γι­λέ­κα συ­ζη­τιού­νται πιο χα­λα­ρά και άτυπα στα µπλό­κα που λει­τουρ­γούν στα σταυ­ρο­δρό­µια. Είναι η πρώτη φορά µετά τον Μάη του 1968 που η γαλ­λι­κή κοι­νω­νία µπαί­νει σε τέ­τοια δια­δι­κα­σία µα­ζι­κής πο­λι­τι­κο­ποί­η­σης.

Βα­σι­κό επί­δι­κο της ση­µε­ρι­νής κα­τά­στα­σης στη Γαλ­λία είναι η συ­µµε­το­χή των συν­δι­κά­των στις κι­νη­το­ποι­ή­σεις και ο συ­ντο­νι­σµός των κί­τρι­νων γι­λέ­κων µε µε­γά­λες απερ­γί­ες. Μέχρι στι­γµής αυτό έχει κα­τορ­θω­θεί σε πε­ριο­ρι­σµέ­νη µόνο κλί­µα­κα. Οι µε­γά­λες συν­δι­κα­λι­στι­κές συ­νο­µο­σπον­δί­ες κρά­τη­σαν από την αρχή επι­φυ­λα­κτι­κή, αν όχι εχθρι­κή στάση απέ­να­ντι στο κί­νη­µα, σε αντί­θε­ση µε πολλά από τα µέλη τους, άτοµα, συν­δι­κά­τα βάσης και οµο­σπον­δί­ες, που συ­µµε­τεί­χαν µε διά­φο­ρους τρό­πους στις κι­νη­το­ποι­ή­σεις. Εµφα­νί­ζε­ται το πα­ρά­δο­ξο µιας πολύ µε­γά­λης συ­µµε­το­χής συν­δι­κα­λι­στών µε ση­µαί­ες, συν­θή­µα­τα και σύ­µβο­λα, χωρίς οι κε­ντρι­κές ηγε­σί­ες να έχουν δώσει εντο­λή. Εκ­πρό­σω­ποι του κι­νή­µα­τος των κί­τρι­νων γι­λέ­κων έχουν δώσει σύν­θη­µα για γε­νι­κή πο­λι­τι­κή απερ­γία διαρ­κεί­ας, εξαι­τί­ας όµως απου­σί­ας ορ­γα­νω­τι­κών δοµών µέσα στους τό­πους δου­λειάς, δεν υπήρ­ξε υλο­ποί­η­ση.

Το κά­λε­σµα από την CGT σε «ηµέρα δρά­σης» στις 5 Φλε­βά­ρη προ­κά­λε­σε συ­µµε­το­χή στα συ­νή­θη επί­πε­δα της ορ­γά­νω­σης και στις µε­γά­λες πό­λεις έγι­ναν µε­γά­λες δια­δη­λώ­σεις. Ο όρος «ηµέρα δρά­σης» ση­µαί­νει πως η κε­ντρι­κή συν­δι­κα­λι­στι­κή διοί­κη­ση κα­λύ­πτει προ­κα­τα­βο­λι­κά κι­νη­το­ποι­ή­σεις δια­φό­ρων µορ­φών, που διορ­γα­νώ­νουν οι το­πι­κές και κλα­δι­κές ορ­γα­νώ­σεις. Μια επό­µε­νη «ηµέρα δρά­σης» έχει προ­γρα­µµα­τι­στεί για τις 19 Μάρτη.

Το κλεί­σι­µο της «µε­γά­λης συ­ζή­τη­σης» (µε­γά­λης κο­ροϊ­δί­ας) του Μα­κρόν έχει εξαγ­γελ­θεί για την Πα­ρα­σκευή 15 Μάρτη. Στο µε­τα­ξύ, παρά τις αρ­χι­κές πα­ρα­χω­ρή­σεις, η κυ­βέρ­νη­ση Μα­κρόν έχει επα­νέλ­θει στο επι­θε­τι­κό της αντι­λαϊ­κό ρε­περ­τό­ριο και η χρη­µα­το­δό­τη­ση των µέ­τρων του Δε­κέ­µβρη θα γίνει µε νέους έµµε­σους φό­ρους, που ήδη έχουν επι­βλη­θεί. Ηγε­τι­κά στε­λέ­χη της Ανυ­πό­τα­κτης Γαλ­λί­ας διώ­κο­νται για «αντί­στα­ση κατά της αρχής» ή ξυ­λο­κο­πού­νται από την αστυ­νο­µία, ενώ ο Υπουρ­γός Εσω­τε­ρι­κών Castaner πε­ριο­δεύ­ει στα σχο­λεία για να δεί­ξει στους µα­θη­τές τη χρήση των αστυ­νο­µι­κών όπλων.

Συ­νέ­χεια

Τα κί­τρι­να γι­λέ­κα έχουν δώσει το επό­µε­νο ρα­ντε­βού τους το Σάβ­βα­το 16 Μάρτη. Οµά­δες από ολό­κλη­ρη τη χώρα σκο­πεύ­ουν να µε­τα­κι­νη­θούν προς την πρω­τεύ­ου­σα και, στο µέτρο που θα κα­τα­φέ­ρουν να προ­σπε­ρά­σουν τα µπλό­κα της αστυ­νο­µί­ας στους αυ­το­κι­νη­τό­δρο­µους και στις ει­σό­δους της πόλης, να κα­τα­κλύ­σουν την πρω­τεύ­ου­σα. Είναι σχε­δόν βέ­βαιο ότι θα δη­µιουρ­γη­θεί έντα­ση. Το αί­τη­µα πα­ραί­τη­σης του Μα­κρόν και της κυ­βέρ­νη­σής του πα­ρα­µέ­νει κε­ντρι­κό. Την Τρίτη 19 Μάρτη προ­βλέ­πε­ται και η κι­νη­το­ποί­η­ση των συν­δι­κά­των CGT, SUD και άλλων.

Το κί­νη­µα ανοί­γει έναν δρόµο αµφι­σβή­τη­σης της αστι­κής εξου­σί­ας στις λε­γό­µε­νες «αντι­προ­σω­πευ­τι­κές» δη­µο­κρα­τί­ες, που γί­νο­νται όλο και λι­γό­τε­ρο δη­µο­κρα­τι­κές στα πλαί­σια της κρί­σης του νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρου κα­πι­τα­λι­σµού. Είναι ένας δρό­µος που έχουν προ­σπα­θή­σει να ανοί­ξουν τα τε­λευ­ταία χρό­νια πολλά κι­νή­µα­τα στον κόσµο και η προ­ο­πτι­κή του είναι η τε­λι­κή απο­νο­µι­µο­ποί­η­ση αυτής της εξου­σί­ας.

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά